6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5510 sayılı Sosyal sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun'un 3.maddesi ve 88.maddesinde yapılan eklemeler ve değişiklikler gereği Genel Sağlık Sigortalısı olma konusunda önemli bir değişiklik yaşanmıştır. Değişiklik öncesi, sigortalıların Eksik Günü 07-Puantaj Kayıtları olması halinde, ay içerisinde 30 günden az bildirimlerinde, 30 güne tamamlamadıkları günleri için GSS prim ödeme yükümlülüğü bulunmamaktaydı.
Bakmakla yükümlü olunan kişiler haricinde sigortalı olmakla birlikte 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile 5510 Sayılı Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlamaları zorunlu hale getirildi.Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup ay içinde 30 günden az çalışması olanların genel sağlık sigortası kapsamına alınmasında 1/1/2012-30/9/2016 tarihleri arasında Kanunun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrasının 6745 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hükmü, 1/10/2016 tarihinden itibaren ise 6745 sayılı Kanunla değiştirilen hükmü gereğince işlem yapılacaktır.
1/1/2012-30/9/2016 Arası Eksik Günlerine Ait GSS Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Olanlar
6745 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önce 5510 sayılı Kanunun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrası "4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur.
Bu durumda olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primleri, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödenir." şeklinde düzenlenmiş olup, anılan hüküm gereğince 1/1/2012- 30/9/2016 tarihleri arasında 4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar hakkında sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olup olmadığına bakılmaksızın aylık prim ve hizmet belgesinin belge türleri esas alınarak eksik gün nedeni "06- Kısmi istihdam" ve "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" ise eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası tescili yapılacaktır.Öte yandan, 1/4/2015 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi yürürlüğe girdiğinden 1/4/2015 ile 30/9/2016 tarihleri arasında ev hizmetleri kapsamında 10 gün ve 29 gün arasında sigortalılığı bulunanlar da sigortalının bakmakla yükümlü kişi olup olmadığına bakılmaksızın 30 günden az sürelerini gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30 güne tamamlayacaklardır.
01/10/2016'dan İtibaren Eksik Günlere Ait GSS Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Olanlar
6745 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 1/10/2016'dan itibaren ise "06- Kısmi istihdam" veya "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" kodu kapsamında çalışması olan sigortalıların yanı sıra "7- Puantaj" seçeneği ile bildirilen sigortalıların da eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30 güne tamamlamaları gerekmektedir.Örnek 1-
Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında 15 gün çalıştırılan A şahsı için 2016 Haziran ve Temmuz ayında "06- Kısmi istihdam" eksik gün nedeni ile Ağustos ayından itibaren ise "7- Puantaj" eksik gün nedeni ile bildirimi yapılmıştır. A şahsının kalan 15 güne ilişkin genel sağlık sigortası primini Haziran ve Temmuz aylarında tamamlaması zorunlu olup, Ağustos ayından 1/10/2016 tarihine kadar ise tamamlaması zorunlu değildir.
Anılan düzenleme gereğince, 1/10/2016 tarihinden itibaren Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında sigortalı olup, "06- Kısmi istihdam", "7- Puantaj" veya "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" eksik gün seçeneği ile bildirilen, ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan kişilerden prim ödeme gün sayısı ay içerisinde yirmi gün ve daha az olanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin toplam otuz güne tamamlanması zorunlu olup, yirmi günden fazla (20 gün dahil değil) sigortalı çalışanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunmamaktadır.Örnek 2-
Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında "06- Kısmi istihdam" eksik gün nedeni ile 2016 Temmuz ayında 11 gün, Ağustos ayında 18 gün, Eylül ayında 20 gün çalışan, Ekim ayında birden fazla işyerinden toplam 22 gün sigortalı bildirimi bulunan B şahsı, Temmuz ayına ait 19 günlük, Ağustos ayına ait 12 günlük ve Eylül ayına ait 10 günlük genel sağlık sigortası primini gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında tamamlamak zorunda olup, Ekim ayında 20 günden fazla prim ödeme gün sayısı bulunduğu için Ekim ayına ait eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini tamamlama zorunluluğu bulunmamaktadır.1/10/2016 tarihi itibarıyla "06- Kısmi istihdam", "7- Puantaj" veya "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" eksik gün seçeneği ile bildirilen ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan aynı zamanda sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunmayan ve prim ödeme gün sayısı ay içerisinde yirmi gün ve daha az olanlar, eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30 güne tamamlayacaklardır.
Eksik Günlerine Ait Genel Sağlık Sigortası Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Bulunmayanlar
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte; 1/1/2012-30/9/2016 tarihleri arasında;- Ay içinde birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresini 30 güne tamamlayanlar,- Kurumdan aylık alıp sosyal güvenlik destek primine tabi çalışması olanlar,- Ay içinde 30 günden eksik günlerini Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayanlar,- Haklarında 4857 sayılı Kanun hükümleri uygulanmayanlar,- Kanunun 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılar,- 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) ve (C) bentlerine tabi olanlar,- 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesi kapsamında çalışması olanlar,1/10/2016 tarihinden itibaren; Ay içinde birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresi 20 günden fazla olanlar ile yukarıda sayılan diğer şartları taşıyanlar eksik kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olup olmadığı şartı aranmadan kalan süreleri için kısmi genel sağlık sigortalısı sayılmayacaklardır.
Ayrıca; 5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine eklenen üçüncü fıkra ile getirilen düzenlemeye göre, 4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ve Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olarak çalışanlardan ay içerisinde otuz günden eksik prim ödeme gün sayısı bulunanlar, sigortalı çalışmama şartı hariç mevzuatta belirtilen şartlara haiz olmaları kaydıyla otuz günden eksik günleri için genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılır.
KAYNAK: iskanunu.com